Το 1912, ο ελληνικός στρατός απελευθερώνει τη Μακεδονία και την Ήπειρο και στη συνέχεια το Γενικό Επιτελείο Στρατού αποφασίζει την απελευθέρωση των νησιών του Αιγαίου. Ο ελληνικός στόλος με ναύαρχο τον Υδραίο Παύλο Κουντουριώτη αναλαμβάνει την απελευθέρωση των νησιών. Πρώτα απελευθερώνει τη Λήμνο, στη συνέχεια τη Θάσο, την Ίμβρο , την Σαμοθράκη, τα Ψαρά και στις 8 Νοεμβρίου τη Λέσβο.
Την 11η Νοεμβρίου του 1912, ο ελληνικός στόλος φτάνει έξω από το λιμάνι της Χίου. Οι Χιώτες υποδέχονται το στρατό χαρούμενοι και σίγουροι ότι αυτή την φορά θα καταφέρουν να αποτινάξουν τον Τουρκικό ζυγό. Μια αντιπροσωπεία πηγαίνει να διαπραγματευτεί την παράδοση του νησιού αλλά ο στρατιωτικός διοικητής του νησιού Ζιχνή Μπέης αρνείται να το παραχωρήσει και δηλώνει ότι θα το υπερασπιστεί μέχρι τέλους.
Έτσι, μετά την άρνηση των Τούρκων οι Έλληνες στρατιώτες, 3 τάγματα πεζικού και μία ορεινή πυροβολαρχία, αποβιβάζονται στο Κοντάρι με αρχηγό το συνταγματάρχη Νικόλαο Δελαγραμμάτικα. Οι πρώτοι νεκροί από τον ελληνικό στρατό είναι γεγονός και αυτοί είναι ο Εμμανουήλ Ποθητός και ο Ιωάννης Χρυσολωράς.
Την επόμενη μέρα, ο ελληνικός στρατός μπαίνει στην πόλη της Χίου. Ο χιώτικος λαός μαθαίνοντας το νέο της αποβίβασης ξεχύνεται στους δρόμους πανηγυρίζοντας και υποδέχεται το στρατό που καταλαμβάνει αμαχητί την πόλη. Η κατάληψη όμως της πρωτεύυσας δε σημαίνει και κατάληψη όλου του νησιού. Με την είσοδο του ελληνικού στρατού στην πολή της Χίου υψώνεται η ελληνική σημαία στο φρουραρχείο του νησιού από τη μικρή Ευγενία Μαδιά.
Οι Τούρκοι όμως δεν έχουν πει ακόμα την τελευταία λέξη. Ακολουθούν 40 μέρες σκληρών μαχών με σημαντικότερη αυτή του Αίπους στις 15 Νοεμβρίου όπου εκεί σκοτώνονται ο ανθυποπλοίαρχος, Νικόλαος Ρίτσος μαζί με το σημαιοφόρο, Ιωάννη Παστρικάκη.
Σήμερα, αντιπροσωπεία μαθητών του σχολείου μας μαζί με αντιπροσωπεία μαθητών από το δημοτικό σχολείο Θυμιανών τιμώντας όλους τους πεσόντες ήρωες, κατέθεσαν στεφάνι στη μνήμη αυτών, στο ηρώο Ιωάννη Χρυσολωρά στο Κοντάρι.
Και του χρόνου!
